De Turfdrager
Bij de meeste verzamelaars van Goudse kleipijpen is het pijpenmakersmerk 'de turfmand gekroond' wel bekend. Dit merk werd van 1718 tot 1898 door verschillende pijpenmakers gebruikt en als hielmerk op de pijpen geplaatst.
Draaggildebord merk de Gekroonde Turfmand
Een voorstelling die je minder vaak ziet, is die van de turfdrager. Deze moeten we niet als merk beschouwen, maar als versiering. In de 18e eeuw kwam het vaker voor dat beroepen als versiering op kleipijpen werden afgebeeld. Bekende voorbeelden hiervan zijn de stratenmaker, varkenshoeder en schaapsherder. Het is niet bekend waar de pijpjes met de turfdrager zijn gemaakt, maar vermoed wordt dat dit in Alphen aan den Rijn was.
Turfdragers
In de eerste helft van 18e eeuw was turf naast hout nog de belangrijkste brandstof om op te koken en het huis te verwarmen.
1a. Afb 1. Arthur Schellingerhoud, Afb 2. Hans van der Meulen
1b. -
2a. Trechter
2b. Man met turfmand
2c. -/-
2d. -
2e. Ongeglaasd
2f. Gebotterd
2g. Radering rondom de ketelrand
2h. -
3a. -
3b. -
3c. -
4. ± 1760
5. Alpen aan de Rijn ?
6. -
7. -
Foto: Arthur Schellingerhoud
Foto: Hans van der Meulen
Among most collectors of Gouda clay pipes, the pipe maker’s mark “the crowned turf basket” is well known. This mark was used by various pipe makers from 1718 to 1898 and was placed as a heel mark on the pipes.
A depiction that is seen less frequently is that of the turf carrier. This should not be considered a maker’s mark, but rather a decorative element. In the 18th century, it was more common for professions to be depicted as ornamentation on clay pipes. Well-known examples include the street paver, pig herder, and shepherd.
It is not known where the pipes featuring the turf carrier were made, but it is suspected they originated in Alphen aan den Rijn. In the first half of the 18th century, peat, alongside wood, was still the most important fuel for cooking and heating the home.