| GOUDA | 17e EEUW | 18e EEUW | 19e EEUW | 20e EEUW | 21e EEUW |

Zicht op TER GOUW (GOUDA) 1674

De Opkomst van de Goudse Kleipijpenindustrie

De geschiedenis van de Goudse kleipijpenindustrie begint echt in de 17e eeuw. Toen werd tabak roken enorm populair, en dus ook de vraag naar pijpen. Gouda bleek de perfecte plek: er was goede, fijne klei in de buurt die ideaal was voor het maken van pijpen, en de stad lag gunstig aan waterwegen, wat superhandig was voor de aanvoer van grondstoffen en de export van de pijpen.

Al snel groeide Gouda uit tot hét centrum van de pijpenproductie in Europa. Het was een bloeiende industrie die duizenden mensen werk gaf. Denk aan kleibewerkers, pijpenmakers, maar ook mensen die de pijpen verpakten of transporteerden. De Goudse pijpen waren van hoge kwaliteit en werden overal naartoe geëxporteerd: van Engeland tot Rusland en ver daarbuiten. Je kunt wel zeggen dat de Goudse pijp een soort exportproduct van wereldklasse was.

Het Langzame Einde

Maar aan elk succesverhaal komt een einde. In de 19e eeuw begon de neergang. Waarom? Vooral door de opkomst van nieuwe rookgewoonten. De sigaar werd populair, en later de sigaret. Deze nieuwe rookwaren waren makkelijker en sneller te roken dan een pijp, en namen snel de markt over.

De vraag naar kleipijpen daalde drastisch, en veel pijpenfabrieken moesten hun deuren sluiten. In de 20e eeuw was er eigenlijk nog maar weinig over van de eens zo machtige industrie. Hoewel er nog steeds een paar ambachtelijke makers zijn die de traditie in ere houden, is de massaproductie in Gouda volledig verdwenen.