Eind februari 1981 werd achterin, tussen de Doelenstraat en de Paardenmarkt, een blok huizen en pakhuizen ontruimd voor de sloop. Op een zondag hebben wij op het binnenplaatsje van het pakhuis van groenteboer Boomkens een beerput aangeprikt. De volgende dag zijn we begonnen met het leegmaken van deze put.
Het betrof een ronde put met een gemetselde kruisboog in de koepel. In iedere hoek van de kruisboog bevond zich een stort (de put had dus vier storten). De put lag grotendeels onder een aangebouwd keukentje van een huisje aan de Paardenmarkt.

Pakhuis van groenteboer Boomkens

Hierboven ziet een foto van de situaties nadat de put weer was dicht gegooid

Gezien de inhoud van de put nemen we aan dat deze in de tweede helft van de 17e eeuw is gemetseld. We kunnen aannemen dat de put behoorde bij de bebouwing die op die plek is ontstaan na de grote kruitramp van 1654.

Op een detail van de Kaart Figuratief van Delft (1675/78, eerste druk) zien we de huisjes op de plek waar de put gevonden is. De put zal waarschijnlijk tot de eerste vier huisjes behoord hebben. Op de kaart is dit omcirkeld.

Op een detail van de Figuratieve kaart van Delft uit 1675/1678 (eerste druk) is te zien dat tussen de huisjes een binnenplaats aanwezig was. De beerput beschikte over vier storten. Vermoedelijk stond op de erfscheiding van de vier huizen, in de tuin, een gebouwtje met vier toiletten.

Groepje van vondsten uit deze beerput

De put was ongeveer 2 meter in doorsnee en circa 2,5 meter diep. Door de vier stortlagen lagen de scherven niet aan één kant geconcentreerd, maar overal in grote hoeveelheden verspreid. De concentratie van voorwerpen en scherven was zo groot dat de put niet met een schep geleegd kon worden, maar met de hand werd leeggeraapt om extra beschadiging te voorkomen. Aan de vondsten konden we zien dat de put vanaf het begin van de tweede helft van de 17e eeuw tot in de 19e eeuw in gebruik moet zijn geweest. De put was niet eerder verschoond of geleegd, en de vondsten lagen in de juiste volgorde van datering.

Naast de voorwerpen die tijdens het graven direct apart werden gehouden, beschikten we over een grote hoeveelheid scherven die nog gespoeld, gereinigd en gesorteerd moesten worden.

Na het spoelen en sorteren volgde het puzzelen, wat vele avonden in beslag nam.

Het zou kunnen zijn dat een café of herberg gebruik heeft gemaakt van deze beerput. Tot deze conclusie komen wij omdat er in de put opvallend veel resten van glazen, pijpen, testen, komforen en Delftse borden zijn gevonden. Als onze conclusie juist is, zal het café of de herberg zich aan de Paardenmarkt hebben bevonden, aangezien de resten van glazen vooral aan die kant werden aangetroffen.

Eén van de aangetroffen grapes was gedeeltelijk gevuld met een kalkachtige, verharde substantie. Vermoedelijk is deze gebruikt voor het aanmaken van kalk of gips, maar doordat de gebruiker te lang heeft gewacht, is het mengsel uitgehard. De grape is daarna, inclusief de verharde inhoud, in de beerput terechtgekomen.

Delfts bord met de spreuk MEIT TAPT

Rood aardewerk bord met loodglazuur

Na dagen van spoelen, sorteren en puzzelen was het eindelijk zover: de verdeling op 23 maart. De vondsten werden in porties verdeeld, waarna lootjes werden getrokken. Beide graafgroepen kregen hun deel, dat zij onderling verder konden verdelen.

Een deel van de vondsten die na de verdeling in mijn verzameling kwamen

Grape 17e Eeuw
Aardewerk: Rood met loodglazuur
Grootste maat: 12 cm
Opmerking: Kinderspeelgoed

Bord 18e Eeuw
Aardewerk: Rood met loodglazuur, slib met doorlooptechniek
Productiecentra: Nederrijn Duitsland
Deksel 17e Eeuw
Aardewerk: Rood met loodglazuur
Middelijn: 13 cm
Kommetje met oor 17e Eeuw
Aardewerk: Rood met loodglazuur
Hoogte: 6 cm

Pispot 17e Eeuw
Aardewerk: Rood met loodglazuur

Zalfpot 17e Eeuw
Aardewerk: Rood binnenzijde loodglazuur

Zalfpot 18e Eeuw
Aardewerk: Wit binnenzijde loodglazuur